Ayvalık, een stad onder Griekse controle tot het begin van de 20e eeuw, onderging een uitgebreide migratie toen Turkije het in 1922 overnam. In de maanden na de overdracht vestigde de lokale Griekse bevolking zich op de nabijgelegen eilanden Lesbos en Kreta, terwijl Griekse moslims van die eilanden en elders in Ayvalık gingen wonen. Het is dan ook geen verrassing dat een deel van de oudere generatie in de stad nog steeds Grieks spreekt.
Ayvalık maakt deel uit van de provincie Balıkesir en ligt aan de noordwestkust van Turkije, tegenover het eiland Lesbos, aan de Egeïsche Zee. Het unieke van de stad ligt echter in de gemengde cultuur, het mediterrane klimaat, de olijfolieproductie en de gevarieerde topografie bestaande uit heuvels, stranden en een archipel.
Als het gaat om populaire vormen van vervoer, zijn veerboten verantwoordelijk voor het brengen van duizenden toeristen naar Ayvalık elke zomer. Ferry tickets naar Ayvalık vanuit Lesbos zijn gemakkelijk te boeken via Ferryscanner. De reis vanaf het Griekse eiland duurt 1 uur en 30 minuten. Zelfs met maximaal 20 afvaarten per week vanuit Mitilini (of Mytilene) zijn veerboottickets naar Ayvalık in het toeristenseizoen erg in trek en kun je ze het beste van tevoren boeken.
Als je van verder weg komt, kun je naar Istanbul of Ankara vliegen en vervolgens een binnenlandse vlucht nemen naar Balıkesir Koca Seyit Airport, op 45 minuten van de stad. Voor internationale verbindingen is de dichtstbijzijnde optie de luchthaven van Izmir, op twee uur rijden. Als je vanuit Istanbul aankomt, kun je naar Ayvalık rijden of een vier uur durende bus nemen. Een alternatieve route is om een veerboot naar Bandirma te nemen, vanwaar je een trein naar Balıkesir kunt nemen.
Als je aankomt met veerboottickets naar Ayvalık, zul je zien dat de haven van de stad een kleine beschutte haven is die tijdens de zomermaanden de grote hoeveelheden toeristen aankan. Op drukke dagen staan er echter regelmatig rijen voor het douanekantoor. De haven is centraal gelegen en heeft een belastingvrije zone, een café, betaald parkeren en het kantoor van de veerbootmaatschappij. De belangrijkste jachthaven van Ayvalık ligt op korte afstand van de veerbootterminal.
De stranden van Ayvalık zijn ruwe diamanten die alleen door echte reiskenners worden gewaardeerd om hun eeuwenoude schoonheid. Hoewel de stranden van Ayvalık nog steeds niet in trek zijn bij internationale toeristen, zijn ze zeer geliefd bij de Turken die zich naar deze badplaats haasten zodra het weer warm wordt.
Belediye, ongeveer halverwege de weg Cunda-Ayvalık, is een gratis toegankelijk openbaar strand dat ook bekend staat als Duba. Dit zandstrand is een uitstekende optie voor gezinnen vanwege het ondiepe water en heeft voorzieningen zoals cafés aan het strand, strandwachten en parasols die te huur zijn. Het strand ligt op slechts 3 km van de stad en is meestal druk, maar schoon en veilig. Belediye, dat een blauwe vlag heeft, kan soms winderig zijn en het water is relatief kouder.
Çataltepe is een van de populairste stranden van Cunda en ligt op 20 minuten rijden van het stadscentrum. Terwijl nabijgelegen cafés verfrissingen bieden aan bezoekers, kunnen zonaanbidders ligstoelen en parasols huren voor €3. De zee naast het strand blijft kalm, is ondiep en heeft een zandbodem als je eenmaal over de rotsen naast de kust loopt. De mensen die het gebied beheren zijn gastvrij en bieden faciliteiten zoals kleedkamers en toiletten.
Sarımsaklı is de bekendste kust in Ayvalık, 20 minuten ten zuiden van het centrum. Het bestaat uit verschillende hotels en openbare stranden, waarbij het centrale strand vrij toegankelijk is voor iedereen. Je kunt je eigen stoelen pakken of ligstoelen huren bij het café aan de rand van het zand. De hele strook hier is een van de langste in Turkije. Zonnekloppers worden op het strand verwelkomd door grote open vlaktes, helderblauw water en verschillende activiteiten. De zee blijft laag bij de kust en trekt in warme weekenden duizenden jong en oud. Gelukkig is er voldoende parkeergelegenheid in de buurt.
Halk ligt aan de westkust van Cunda en biedt op zonnige dagen een ononderbroken uitzicht op Lesbos. Een klein en pastoraal strand zonder voorzieningen, bomen omringen de stenige kust aan drie kanten. Het strand staat bekend om zijn zonsondergangen, rustige water en prachtige landschap en is een hotspot voor toerjachten. Verscholen tussen een camping en het beste hotel van Cunda, Ortunç, kun je passagiers met een veerbootkaartje naar Ayvalık richting de stad zien varen terwijl je heerlijk in de zon ligt. Vergeet niet om een rugzak met water en snacks mee te nemen.
Kleopatra ligt misschien dicht bij Sarımsaklı, maar het is er de meeste dagen niet druk en het is een echt verborgen juweeltje voor die-hard strandgangers. Op een half uur rijden van de stad komen de meeste mensen hier kamperen, snorkelen, spetteren in het ondiepe water of ontspannen in de rotsachtige omgeving. Boten komen meestal rond het middaguur aan op deze plek, dus ga vroeg in de ochtend naar het strand. Ga niet naar het strand als het te hard waait. Neem op andere dagen onderweg wat snacks mee, want er zijn hier geen voorzieningen.
Naast de ligging aan de kust heeft de samensmelting van Griekse en Ottomaanse culturen Ayvalık een ongeëvenaarde eigenheid gegeven. Als gevolg hiervan biedt een vakantie in de stad toeristen de zeldzame kans om een breed scala aan historische, educatieve en schilderachtige attracties te waarderen en te bezichtigen.
Met een kleurrijke sfeer, schilderachtige geplaveide straatjes, ouderwetse stenen huizen, mooie Grieks-orthodoxe kerken en prachtige binnenplaatsen belooft een wandeling door de oude binnenstad van Ayvalık fascinerende ontdekkingen. Vooral fijnproevers staan een verrassing te wachten. Naast de donderdagse straatmarkt moeten fijnproevers die de buurt verkennen zeker even stoppen bij de eeuwenoude Karamanlar Unlu Mamülleri bakkerij en de Old Town Coffee die zich in een oude olijfolie fabriek bevindt.
Geen reis naar Ayvalık is compleet zonder een bezoek aan Cunda. Je kunt het grootste eiland van de archipel bereiken via een verbindingsweg of per boot. Als je op het eiland bent, loop dan rond om pittoreske Griekse huizen met kleurrijke luiken, olijfgaarden en de natuur in haar ongerepte avatar te bewonderen. Ook wel Alibey Island genoemd, zijn een aantal van de must-stops hier Poroselene Bay, de gerenoveerde Taxiarchis kerk die nu een museum en evenementenruimte huisvest, en Ayna restaurant voor de zitplaatsen op het dak en de verrukkelijke mezze schotels.
Devil’s Feast biedt een 360-graden uitzicht over de Egeïsche Zee, Lesbos en de stad en is een onmisbaar toeristisch uitkijkpunt op 8 km ten zuiden van Ayvalık. Dit plateau met de ‘voetafdruk van de duivel’, dat teruggaat tot een mythische oorsprong, wordt nu voornamelijk in beslag genomen door een restaurant en een café. Je kunt een minibus nemen of zelf rijden. In het laatste geval betaal je €2 parkeergeld. Parkeer anders gratis beneden en klim de ietwat steile heuvel op. Als je een bezoek plant, zorg er dan voor dat het samenvalt met de zonsondergang, want dan zie je de meest indrukwekkende panorama’s.
De bazaar van de stad heeft een eclectische uitstraling die inzicht geeft in het dagelijks leven van de bewoners. Bijna geen enkele winkeleigenaar spreekt hier Engels en de meeste klanten zijn plaatselijke bewoners die alledaagse goederen en levensmiddelen kopen. De buurt wordt nog levendiger tijdens de vlooienmarkt op zaterdag. Er zijn spontane veilingen en iedereen kan een bankje neerzetten om zijn producten aan te prijzen. Verkopers mogen echter alleen antiek verkopen en niets nieuws. Voor toeristen biedt de bazaar een unieke kans om zeldzame vondsten tegen spotprijzen te kopen.
Sarımsaklı Lunapark is een gezinsvriendelijk amusementscentrum met een mix van grote en kleine attracties. Het park ligt op 15 minuten van het centrum van Ayvalık en bezoekers kunnen voor elke attractie afzonderlijk betalen. Kaartjes kosten minder dan €1 per rit. Er is hier iets voor alle leeftijden, van botsauto’s en een gigantisch reuzenrad tot schommels en een rommelmarkt.
Je kunt het beste met een minibus of taxi door Ayvalık reizen. Als goedkopere optie zijn er het hele jaar door bussen naar Cunda en naburige districten beschikbaar. De oude stad is echter ideaal om te voet te verkennen. In de zomer maken toeristen die met of zonder veerboot naar Ayvalık komen graag boottochten in de Egeïsche Zee. Bovendien varen er in deze periode dagelijks verschillende veerboten naar Cunda en terug.